Spotkanie z Władysławą Magierą
26.11.2024
Biblioteka w Żorach zaprasza na spotkanie z pisarką i historyczką Władysławą Magierą, które odbędzie 26 listopada o godzinie 18:00. WSTĘP WOLNY!
Władysława Magiera - historyk, zajmuje się historią kobiet Śląska Cieszyńskiego oraz promowaniem zasłużonych postaci z regionu. Ocaliła od zapomnienia wiele ciekawych, nieznanych dokonań kobiet. Wszystkim inicjatywom przyświecał nowatorski motyw: spojrzenia na lokalną historię również poprzez dokonania kobiet.
- W latach 2010 – 11 odbył się w Domu Narodowym w Cieszynie cykl spotkań „Szlakiem cieszyńskich kobiet”. Władysława Magiera była autorką scenariuszy, przygotowywała je pod względem merytorycznym i prowadziła spotkania. Dotyczyły zasłużonych dla Śląska Cieszyńskiego kobiet m.in. Niny Górniak – Podróż przez świat mody, Marii Wardasównej – Najlepsza pisarka wśród lotników, Działalność Stefani Michejdowej w listach, Walka Doroty Kłuszyńskiej o prawa kobiet, Pamiętniki Zofii Kirkor -Kiedroniowej.
- W 2010 r. wydała pierwszą książkę z serii Cieszyński szlak kobiet. W tymże roku była jedną z inicjatorek utworzenia „Cieszyńskiej Uliczki Kobiet”, upamiętniającej tablicą i lampami zasłużone kobiety – odsłonięta 19 września 2010 r. Była inicjatorką rozszerzenia Uliczki o kolejnych o 9 lamp, a uroczyste odsłonięcie nastąpiło 21 kwietnia 2013 r. Przygotowała scenariusz uroczystości pt. Życie bohaterek. Także z jej inicjatywy 24 kwietnia 2018 r. odsłonięto 2 kolejne lampy.
- 4 października 2010 r. odsłonięto w Cieszynie z inicjatywy Władysławy Magiery tablicę poświęconą Zofii i Józefowi Kiedroniom. Poprzez promocję zbiórki publicznej doprowadziła do powstania tablicy, była także autorką scenariusza uroczystości.
- W 2011 r. ukazała się jej druga książka o kobietach, o której odbyła się dyskusja w radiu TOKFM w audycji „Lepiej późno niż wcale”. Rozpoczęła też regularną współpracę z radiem Katowice oraz radiem Ostrawa, która trwa do dnia dzisiejszego. Ponadto Telewizja Wrocław wyemitowała materiał o książce i uliczce kobiet w programie „Rozmówki polsko – czeskie”.
- W 2012 ukazała się trzecia książka z serii Cieszyński szlak kobiet.
- Z inspiracji Władysławy Magiery, II program TVP w 2013 r. nakręcił film dokumentalny „Uliczka cieszyńskich kobiet”. W filmie, który był emitowany w programie II TVP w marcu 2014 r. i powtarzany w TVP Info i TV Polonia była główną narratorką oraz przygotowała materiały pod względem merytorycznym. W 2024 telewizja pokazała film „Pseudonim Rachela”, którego była jedną ze współautorek.
- W latach 2019-2020 z jej inicjatywy w Bibliotece Miejskiej w Cieszynie powstało 8 filmów animowanych dla dzieci o zasłużonych cieszyńskich kobietach, które zostały rozesłane do szkół powiatu wraz ze scenariuszami lekcji. Ponadto młodzież LO im. M. Kopernika nakręciła amatorski film o kobietach w Radzie Narodowej Księstwa Cieszyńskiego, pt. Kobiety w Radzie Narodowej Księstwa Cieszyńskiego, który może być również wykorzystywany na lekcjach. Przygotowała film pod względem merytorycznym.
Dzięki wykładom Władysławy Magiery w różnych miejscowościach Śląska Cieszyńskiego upamiętniono lokalne, zasłużone działaczki. Pierwszy tom z serii "Szlak kobiet Śląska Cieszyńskiego" ukazał się w 2014 r, a drugi w 2016 r. W 2015 r. nawiązała współpracę z Uniwersytetem w Opolu i jej biogramy pojawiły się w naukowym leksykonie o Polakach w Czechach i na Słowacji, a w 2022 r. jej artykuł ukazał się w publikacji Uniwersytetu Warszawskiego. Cały ten okres regularnie pisze naukowe felietony do Dziennika Zachodniego i kalendarzy regionalnych, pisała również do Głosu, gazety dla Polaków za Olzą oraz wychodzącego w Czeskim Cieszynie Zwrotu. Z jej inicjatywy w 2014 r. Towarzystwo Przyjaciół Bielska-Białej i Podbeskidzia wydało Kuchnię Śląska Cieszyńskiego czyli wybór przepisów kulinarnych Emilii Kołder. W 2016/17 r. współpracowała z Muzeum Śląskim w Katowicach, gdzie służyła wiedzą i materiałami w przygotowaniu wystawy o reformacji. W 2018 r. Władysława Magiera służyła pomocą merytoryczną wystawie o kobietach pt. Obywatelki. Kobiety Śląska Cieszyńskiego dla Niepodległej, przygotowanej przez Zamek Cieszyn - otwarcie 22 kwietnia 2018 r.
- "Kobiety – Niepodległej", to tytuł projektu, w ramach którego odbywały się spotkania z młodzieżą cieszyńskich szkół, a także z mieszkańcami miasta w 2018 r. Ukazał się również książkowy kalendarz pod tym tytułem.
- W 2019 r. z inicjatywy Władysławy Magiery, Dom Narodowy przygotował wystawę o kobietach pt. "100 kobiet Śląska Cieszyńskiego na 100-lecie Niepodległej", którą opracowała merytorycznie. Z mobilnej wystawy korzystały również gminy powiatu. Razem z wystawą ukazał się opracowany przez nią katalog, w którym znalazły się biogramy 100 kobiet.
- W 2022 r. ukazała się historyczna powieść pt. „Wspomnienia Zofii”, oparta na faktach z dziejów Ślaska Cieszyńskiego i nie tylko. W oparciu o powieść przygotowywana jest sztuka teatralna Sceny Polskiej w Czeskim Cieszynie. Kolejna, historyczna powieść „Absolutnie niezwykła” ukazała się w 2023, a w bieżącym „Saga rodu Górniaków z Sibicy”. We wszystkich powieściach bohaterami są autentyczne postacie, a spora część akcji toczy się na Śląsku Cieszyńskim.
Jako przewodnik turystyczny jest pomysłodawczynią tematycznego szlaku turystycznego, który prowadzi śladami kobiet po obu stronach Olzy. Projekt szlaku opracowany przez Władysławę Magierę wygrał konkurs na tematyczny szlak turystyczny ogłoszony przez Urząd Miasta w Cieszynie w roku 2011. Folder o szlaku ukazał się w 2012 r. w Bielsku-Białej, a w 2013 r. zaś rozszerzoną wersję wydał Urząd Miejski w Cieszynie. Jako aktywna członkini Koła Przewodników Beskidzkich i Terenowych w Cieszynie często jako przewodnik oprowadza wycieczki po mieście w sukni cieszyńskiej i w ten sposób promuje tradycję i strój cieszyński. W 2016 r. wzięła udział w III Ogólnopolskim Konkursie Krasomówczym w Pszczynie o tytuł „Przewodnik – Krasomówca” i zajęła 4 miejsce. Tam również, promując region, opowiadała o lokalnej historii i cieszyńskich kobietach. Wielokrotnie zasiadała w jury konkursów wiedzy o regionie, organizowanych przez szkoły po obu stronach Olzy.
Aktywnie działa w wielu organizacjach społecznych, w 2014 r. została wybrana do Zarządu Głównego Macierzy Ziemi Cieszyńskiej, którego obecnie jest wiceprezesem i prezesem Koła nr 4 „Przewodnik”. Swoją wiedzą służy innym kołom Macierzy, nie tylko w regionie, ale wyjeżdża również do Warszawy czy Krakowa. Jako wykładowczyni angażowała się w pracę Stowarzyszenia Cieszyńskiego Uniwersytetu III Wieku, została członkinią zarządu w latach 2013-16, obecnie jest członkiem Rady Programowej UTW i prowadzi już 3 kadencję sekcję „Przeszłość i teraźniejszość”. Ponadto prowadziła i prowadzi wykłady zarówno plenarne jak i w sekcjach, a jako przewodnik turystyczny pomaga przy organizowaniu wycieczek i niektóre prowadzi. Współpracuje też regularnie z Uniwersytetami Trzeciego Wieku w Siemianowicach Śląskich i Katowicach. Corocznie wygłasza kilkadziesiąt prelekcji o swoich bohaterkach, historii Ziemi Cieszyńskiej i jej zacnych rodach. Swoje prace i prelekcje prezentowała w: Katowicach, Krakowie, Warszawie, Siemianowicach Śląskich, Zabrzu, a także prawie we wszystkich miejscowościach regionu po obu stronach Olzy. W roku 2013, promując region w sukni cieszyńskiej, uczestniczyła w otwarciu izby pamięci Grabskich w Sulejówku.
Literatura:
- Cieszyński szlak kobiet, t. 1, Czeski Cieszyn 2010; wydawca: Kongres Polaków w Republice Czeskie nakład 1000, ISBN 978-80-87381-02-1
- Cieszyński szlak kobiet, t. 2, Czeski Cieszyn 2011; wydawca: Kongres Polaków w Republice Czeskiej, nakład 1000, ISBN 978-80-87381-04-5
- Sierota ministrem. Inżynier Józef Kiedroń 1879–1932, Czeski Cieszyn 2011, wydawca: Kongres Polaków w Republice Czeskie,j nakład 800, ISBN 978-80 87381-07-6
- Cieszyński szlak kobiet, t. 3, Cieszyn 2012; wydawca: Kongres Polaków w Republice Czeskiej, nakład 1200, ISBN 978-80-87381-11-3
- Bank Spółdzielczy w Cieszynie 1873-2013. Historia i współczesność, Cieszyn 2013 (wraz z Aliną Rakowską i Januszem Spyrą); s. 35-45, wydawca: Bank Spółdzielczy w Cieszynie, nakład 500, ISBN 978-83-936322-1-3
- Szlak kobiet Śląska Cieszyńskiego, Puńców 2014; wydawca: Ośrodek Wydawniczy Augustana, nakład 1200, ISBN 978-83-88682-10-0
- Szlak kobiet Śląska Cieszyńskiego 2, Cieszyn 2016; wydawca Macierz Ziemi Cieszyńskiej, nakład 1000, ISBN 978-83-88271-49-6
- 100 kobiet Śląska Cieszyńskiego na 100-lecie Niepodległej, wydawca: Cieszyński Ośrodek Kultury Dom Narodowy, Cieszyn 2019, nakład 1000, bez ISBN
- Wspomnienia Zofii, Wydawnictwo Novae Res, Gdynia 2022, nakład nieznany, ISBN 978-83-8313-175-7
- Cykliczne artykuły w Kalendarzach: Cieszyńskim – wydawanym w Cieszynie, Śląskim – wydawanym w Czeskim Cieszynie, Beskidzkim – wydawanym w Bielsku-Białej.
- Od kilku lat cotygodniowe felietony w Dzienniku Zachodnim.
Artykuły w publikacjach naukowych:
- Kobiety piszące. Agnieszka Pilchowa i Emilia Kołder, [w:] Ślązaczki – kobiety niezwykłe, red. D. Halmer, s. 47–62; Zabrze 2013, Wydawnictwo: Illustris, ISBN 978-83-936911-2-8
- Leksykon Polaków w Republice Czeskiej i Republice Słowackiej, t. 3–4, Opole 2014 (autorka licznych biogramów); t.3. Opole 2014, wydawca: Instytut Nauk Pedagogicznych Uniwersytety Opolskiego, ISBN 978-83-7395-642-1; t.4. Opole 2015, wydawca: Instytut Nauk Pedagogicznych Uniwersytety Opolskiego, ISBN 978-83-7395-659-9
- Kobiety w Radzie Narodowej Śląska Cieszyńskiego, [w:] Kobiety Polsce Polska kobietom, s. 93-105, Warszawa 2022, Wydawnictwo Naukowe i Edukacyjne Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, ISBN 978-83-65741-86-8
Wyróżnienia Władysławy Magiery:
2011 r. - nagroda Miasta Cieszyna w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury przyznana przez Radę Miejską Cieszyna
2012 r. - Srebrna Odznaka Honorowa za Zasługi dla Województwa Śląskiego nadana przez Sejmik Województwa Śląskiego
- Srebrna odznaka „Zasłużony w pracy PTTK wśród młodzieży”- przyznana Zarząd Główny PTTK
2015 r. - Honorowy Akt Uznania Macierzy Ziemi Cieszyńskiej przyznana przez Zarząd Główny Macierzy Ziemi Cieszyńskiej
2016 r. - Laur Srebrnej Cieszynianki - najważniejsza nagroda Ziemi Cieszyńskiej przyznawana za zasługi dla lokalnej społeczności, za wnoszenie pozytywnych wartości, za wzorce godne naśladowania
2018 r. - Złota Odznaka Honorowa za Zasługi dla Województwa Śląskiego nadana przez Sejmik Województwa Śląskiego
- Złota Odznaka Macierzy przyznana przez Zarząd Główny Macierzy Ziemi Cieszyńskiej
2019 r. - Brązowa Honorowa Odznaka PTTK – przyznana Zarząd Główny PTTK
2021 r. - medal Pawła Stalmacha przyznana przez Zarząd Główny Macierzy Ziemi Cieszyńskiej
2022 r. - „Śląski szmaragd” – nagroda ekumeniczna Diecezji Katowickiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP
2022 r. - Odznaka „Zasłużony dla Kultury Polskiej” nadana przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
2023 r. - nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za zasługi w upowszechnianiu kultury
UDZIAŁ BEZPŁATNY, OBOWIĄZUJĄ ZAPISY w Informacji-Recepcji osobiście, telefonicznie (nr 32 43 44 584/32 43 43 197, wew. 20) lub mailowo na adres informacja@mbpzory.pl.
Udział w wydarzeniu oznacza zgodę na publikację wizerunku w mediach społecznościowych i na stronie internetowej biblioteki.